LOGOPEDA RADZI - Blog

"Ćwiczenia i zabawy prawidłowego połykania"

         Prawidłowy rozwój mowy jest ściśle związany ze sprawnością narządów artykulacyjnych. Mówiąc krótko, wymawianiu poszczególnych dźwięków mowy towarzyszy prawidłowe operowanie językiem, wargami, oddychanie czy nawet połykanie.

         Ćwiczenia i zabawy, które pragnę zaprezentować w tym numerze, dotyczyć będą prawidłowego połykania.

Są one bardzo przydatne w wymawianiu poszczególnych głosek przez dziecko, a co za tym idzie, sprzyjają prawidłowemu rozwoju mowy.

Dziecko poprzez nieprawidłowe połykanie źle układa język czy wargi, co utrudnia wymawianie niektórych głosek, a nawet ich zniekształcanie.

Sądzę, że ćwiczenia i zabawy dotyczące prawidłowego połykania sprawią dzieciom wiele przyjemności oraz przyniosą wiele korzyści jeśli chodzi o prawidłowy rozwój mowy.

ĆWICZENIA I ZABAWY PRWIDŁOWEGO POŁYKANIA

1.     Przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu za górnymi zębami cukierka i powolne go ssanie.

2.     „Winda”- przy szeroko otwartej buzi unoszenie języka do góry i opuszczanie go na dół, na zmianę.

3.     „Zabawa w malarza”- przy szeroko otwartych ustach  „malowanie” tzw. ”sufitu” w buzi.

4.     Wysuwanie z buzi języka i próba sięgania nim do nosa.

5.     Zlizywanie z talerzyka za pomocą języka jogurtu, serka homogenizowanego, miodu itp.

6.     „Połykanie śliny”- przytrzymywanie języka za górnymi zębami, usta zamknięte i połykanie śliny.

7.     Zwracanie uwagi by przy zamkniętej buzi język znajdował się za górnymi zębami.

"Ćwiczenia podniebienia miękkiego"

Istotne jest, by rozwój mowy postępował równolegle z rozwojem motoryki narządów artykulacyjnych. Mówienie jest sprawnością, której trzeba się uczyć, tak jak i innych sprawności.

         Od najmłodszych lat dziecko ćwiczy narządy artykulacyjne poprzez czynności ssania, połykania czy żucia. Zdarza się, że rozwój sprawności aparatu mowy nie jest prawidłowo ukształtowany. Dlatego bardzo przydatne są wówczas ćwiczenia wspierające ten rozwój mowy.

         Ćwiczenia, które pragnę zaprezentować w tym poradniku będą dotyczyły podniebienia miękkiego. Zachęcam wszystkich rodziców do wykonywania tych ćwiczeń wspólnie z dzieckiem.

ĆWICZENIA PODNIEBIENIA MIĘKKIEGO

1.     Naśladowanie ziewania.

2.     Głębokie oddychanie przy szeroko otwartych ustach, z tym że wciąganie powietrza nosem a wydychanie ustami.

3.     Oddychanie przez usta przy zaciśniętych nozdrzach i oddychanie nosem przy zamkniętej buzi.

4.     Rytmiczne wymawianie głosek:

uku-ugu, oko-ogo, uk-ku, ug-gu, ok.-ko, og-go.

5.     Naśladowanie kaszlu przy wysuniętym na   zewnątrz jamy ustnej języku i chrapanie na wydechu i wdechu.

6.     Zabawa w „Balonik” – wciąganie powietrza do ust, zatrzymywanie w policzkach a następnie wypuszczanie nosem.

7.     Zabawa w „Odkurzacz”- przenoszenie skrawków papierków ze stołu na talerzyk za pomocą słomki.

8.     Zabawa w płukanie gardła.

"Zabawy i ćwiczenia warg i policzków"

         Sprawne funkcjonowanie narządów artykulacyjnych to warunek prawidłowego wymawiania wszystkich głosek. Warto wiedzieć, że wymawianie każdej głoski wymaga zaangażowania się innych mięśni narządów mowy. Proponowane ćwiczenia stanowią rodzaj swoistej gimnastyki narządów artykulacji.

Mogą być ona wykorzystane w usprawnianiu narządów artykulacji dzieci „źle” mówiących, z opóźnieniem rozwoju mowy czy „źle” słyszących. Ćwiczenia te należy wykonywać przed lustrem by móc widzieć prawidłowy układ artykulacyjny narządów mowy.

Wyrazistość wymowy w dużej mierze zależy od sprawności mięśni narządów artykulacyjnych.

Zachęcam rodziców by wspólnie z dziećmi wykonywali te ćwiczenia, które nie tylko sprawią wiele radości dzieciom ale jednocześnie przyczynią się do ładniejszej i czystszej mowy.

ĆWICZENIA I ZABAWY USPRAWNIAJĄCE WARGI I POLICZKI:

1.     Nabieranie powietrza i przy zamkniętej buzi przesuwanie go raz w prawą stronę policzka raz w lewą stronę policzka.

2.     Ssanie raz górnej wargi, raz dolnej.

3.     Utrzymywanie ołówka na górnej wardze.

4.     Wymawianie samogłosek z wyraźnie przesadna artykulacją:

     a-i          a-u          a-e           a-o

     i-a          u-a          e-a           o-a

     i-u          u-i           e-o           o-e

5.Powtarzanie kolejnego zestawu samogłosek:

     a-i-o=u-y

     u-a-i-o-y

     o-a-y-i-u

     y-i-o-a-u

     u-i-y-a-o

Ćwiczenia te najpierw wykonujemy w wolnym tempie stopniowo przyspieszając.

6.     Zagryzanie górnej wargi dolnymi zębami.

7.     Parskanie wargami jak samochód.

8.     Nadymanie policzków i powolne wypuszczanie powietrza jak przy wymawianiu głoski „p”.